 |
 |
|
|
|
|
Een zeer opmerkelijke rebreather was de
bathysfeer van William Beebe en Otis Barton. Recent wist ik de hand te
leggen op de originele eerste uitgave van de Nederlandse versie uit 1935.
Dit fantastische boek beschrijft hoe de eerder genoemde ontdekkings-
reizigers zich met een bathyscaaf tot 3028 foot lieten zakken.
Aan deze avonturen is een prachtige site gewijd die de details beschrijft.
De beide heren lieten zich in een drukbestendige bol
opsluiten en lieten zich aan een stalen kabel zakken naar de peilloze
dieptes bij het eiland Nonsuch op de Bahamas. Aan de stalen bol was naast
de huiskabel slechts een kabel met een draad voor stroom voor de lamp en
voor telefoon.
Later realiseerde ik me dat we hier met een erg vroege
rebreather van doen hebben! |
|
|
| Hierboven ziet U wat deze
onwaarschijnlijk dappere reizigers bij zich hadden. Duidelijk is te zien
dat er twee kleine cilinders met zuurstof meegingen. Uit het boek is op te
maken dat de bathyscaaf volledig voorzag in de adembehoefte van de twee
wetenschappers. De truc zit hem in het feit dat ze protosorb meenamen.
Dit goedje ging een chemische reactie aan met de uitgeademde kooldioxide.
Door nu de zuurstof toevoer zodanig te regelen dat deze vrijwel identiek
was aan het metabolische verbruik van de twee inzittenden was er sprake
van een balans. De juiste dosis zuurstof kon eenvoudig worden gemeten met
een manometer. Zodra er sprake was van overdruk werd de flowmeter iets
lager gedraaid. Geniaal en ongelofelijk tegelijk. Stel je voor dat beide
heren op bijna 1000 meter diepte bij een druk van 101 bar in een kogel
door een glazen raampje zaten te kijken....... |
|
|
Hier ziet U dat voor het
sluiten van het hoofddeksel er zuurstofcilinders werden aangereikt. Ook is
hier fraai het type afdichting te bewonderen. Hoe kreeg men in 1930 een
flens drukvast dicht bestendig tegen een druk van meer dan 100 bar? Wel,
relatief eenvoudig. Er werden 10 zeer zware bouten gebruikt, en het deksel
werd met loodwit (loodoxidant met afdichtende werking = een soort
ouderwetse loctite) ingesmeerd. Hierna werden de bouten met zware hamers
aangeslagen tot groot ongenoegen van de inzittenden! |
| Na elke tussenperiode of
modificatie van de bathyscaaf werd een test uitgevoerd tot op de beoogde
diepte, zonder bemanning. Zo werd er omstreeks 1931 een nieuw glas
geplaatst en werd de bathysfeer naar ca 400 meter neergelaten. Na weer aan
dek te zijn gezet bleek bij het losdraaien van de centrale vleugelbout,
dat er water in de sfeer zat. Dit kondigde zich aan door een extreem piepgeluid van een mengsel van water en lucht
dat zich bij een druk van 41 bar
wil bevrijden. Het dek werd vrijgemaakt om ongelukken te voorkomen. |
|
|
|
Niet geheel onterecht bleek, want nadat de
bout verder werd losgedraaid nam het geluid en de kracht van het water
toe... |
| Hier werd pas voor het eerst duidelijk aan
welke immense druk de reizigers bloot stonden. Als tijdens de expeditie
een raam het had begeven was van de inzittenden niet veel overgebleven.
Een bijzonder mens die dit ondergaat en hierover ook nog een fantastisch
verslag doet... |
|
|
|
Op de illustratie hiernaast is weergegeven hoe de
bathysfeer er in 1934 uitzag. Inwendig was er inmiddels het nodige
aangepast. Let op de schijnwerper die voor het rechtse ruitje stond
opgesteld. De protosorb is later in een kan geplaatst met een ventilator
er boven zodat er een constante flow door de korrels ontstond. Waar kennen
we dit toch van .... |
| Hier beide avonturiers/wetenschappers/helden
in hun bathyscaaf. Pas 30 jaar later zou het diepte record van Beebe door
Jacques Picard worden verbeterd en wel naar 11.000 meter! Eveneens in een
bathyscaaf, de 'Trieste'.
|
 |
| |
Bron: 800 meter onder de zeespiegel, auteur William
Beebe, 1935 |
